گلوتن یکی از عوامل اصلی تعیینکنندهی بافت، کشسانی و کیفیت نان و سایر محصولات آردی است. انتخاب آرد مناسب با درصد گلوتن مناسب، تأثیر مستقیمی بر نتیجهی نهایی در نانوایی و شیرینیپزی دارد.
گلوتن ترکیبی از دو پروتئین اصلی به نامهای گلیادین و گلوتنین است که در تماس با آب فعال میشوند و ساختاری کشسان و شبکهای به وجود میآورند. این ساختار باعث حفظ گازهای حاصل از تخمیر، افزایش حجم، و لطافت محصول نهایی میشود.
در ادامه، با انواع آرد بر اساس میزان گلوتن آشنا میشویم:
نوع آرد | درصد گلوتن تقریبی | ویژگیها و کاربردها |
---|---|---|
آرد نول (صفر) | 10% – 12% | سفید و نرم، مناسب برای شیرینی و کیکهای اسفنجی |
آرد ستاره | 11% – 13% | متعادل، مناسب برای نانهای حجیم مانند لواش و تافتون |
آرد سنگک | 13% – 14% | گلوتن بالا، مناسب برای نانهای سنتی با بافت کشسان و پفدار |
آرد بربری | 13% – 15% | گلوتن بالا، باعث کشسانی زیاد خمیر و پف زیاد نان بربری |
آرد گندم کامل | 12% – 14% | حاوی سبوس، گلوتن فعال کمتر، ولی خواص تغذیهای بالا |
آرد مخصوص کیک و شیرینی | 7% – 9% | گلوتن پایین، مناسب برای کیک نرم، بیسکویت و شیرینیهای لطیف |
آرد نانوایی صنعتی | 12% – 14% | پایدار و یکنواخت، مناسب برای تولید انبوه نان در نانواییهای صنعتی |
آرد سمولینا (سمولین) | 11% – 13% | دانهدرشتتر، مناسب برای ماکارونی و خمیرهای مقاوم |
برای نان سنتی ایرانی (مثل بربری و سنگک): آرد با گلوتن بالا انتخاب کنید.
برای کیک و شیرینی: از آرد با گلوتن پایین استفاده شود تا بافت نرمتری حاصل شود.
آردهایی که با الک ارتعاشی صنعتی الک میشوند، گلوتن یکنواختتری دارند و خمیر بهتری تولید میکنند.
اگر از آرد کامل یا سبوسدار استفاده میکنید، حتماً مدت زمان بیشتری برای ور آمدن در نظر بگیرید.
درک تفاوت میان آردها و میزان گلوتن آنها، یک مهارت اساسی برای هر نانوا یا قناد حرفهای است. با انتخاب درست آرد، میتوان کیفیت محصول نهایی را تا حد زیادی بهبود داد و رضایت مشتری را تضمین کرد.